احتمالا اگر با بیت کوین آشنایی دارید، این رویارویی در قالب داستان‌هایی از استفاده این پول برای پرداخت اخاذی‌های کامپیوتری یا خرید مواد مخدر در وب تاریک بوده‌است. اما تکنولوژی رمزنگاری این نوع پول به گونه‌ای‌ست که اسناد به ثبت‌رسیده تحت عنوان “بلوک” در بین کامپیوترها به اشتراک گذاشته می‌شود و یک زنجیره‌ای از بلوک‌ها را به وجود می‌آورد که به آن بلاک چین می‌گوییم. این تکنولوژی به گفته‌ی Guillaume Chapron، یک اکولوژیست سوئدی از دانشگاه ریداریتان می‌تواند به ما کمک کند تا محیط زیست اطرافمان را نجات دهیم.
مجله Science با ایشان مصاحبه ای در رابطه با آینده پول، دولت و اعتماد داشته که در ادامه با هم می‌خوانیم.
سوال: بلاک چین چیست؟
بلاک چینی که ما در رابطه با آن صحبت می‌کنیم تکنولوژی‌ای است که همه‌ی بلاک چین‌ها بر اساس آن کار می‌کنند؛ یعنی پروتوکلی بر پایه‌ی ساخت یک دفترکل باثبات و تغییرناپذیر و دیتابیسی از تراکنش‌ها. به عبارتی می‌توان از آن به عنوان یک سوپرکامپیوتر غیرمتمرکزی که اعتماد خلق می‌کند نیز یاد کرد.
سوال: اما این تکنولوژی چگونه می‌تواند به محیط زیست کمک کند؟
مشکلات زیستی به علت عدم وجود اعتماد بین انسان‌ها شکل میگیرد. بحران‌های محیط زیستی عموما در مناطق حاصل‌خیز مشاهده می‌شود که به علت افزایش واسطه‌ها در این مناطق است. برای مثال اگر شما یک ماهی از سوپرمارکت بخرید، زنجیره‌ی تامین بسیار طولانی‌ست. ممکن‌ست حتا سوپرمارکت نیز اطلاعی از منشا این ماهی نداشته باشد. به همین دلیل فرصت‌های زیادی برای ورود محصولات تجدیدنشدنی به زنجیره تامین وجود دارد. یک زنجیره‌ی تامین بر پایه‌ی بلاک چین به این معنی خواهد بود که وقتی شما یک ماهی خریداری می‌کنید قادر هستید QR کد روی محصول را با تلفن هوشمندتان اسکن کنید و هر مرحله را ببینید و مطمئن باشید که این مراحل قابل دستکاری نیست.
بلاک چین همچنین می‌تواند باعث تغییر در حوزه حق مالکیت شود. در بسیاری از کشورهای در حال توسعه، حقوق املاک به درستی تعریف نشده‌است و یک دولت و یا شرکت می‌تواند ادعای مالکیت ملکی را داشته باشد که در حقیقت متعلق به یک اجتماع محلی‌ست. به این ترتیب اگر ما یک ثبت اموال در بلاک چین داشته باشیم، قابل دستکاری نبوده و کسی قادر به تغییر آن نخواهد بود.
بلاک چین همینطور می‌تواند در سیاست‌گذاری‌ها نیز تاثیرگذار باشد. ثبت رای با استفاده از بلاک چین یک راه بسیار ارزان و امن برای برگزاری انتخابات است. به این صورت که اگر بخواهید یک انتخابات درباره‌ی چگونگی مدیریت منابع طبیعی برگزار کنید، خواه در رابطه با یک جنگل و خواه در حوزه شیلات، نیاز هست که شما یک زیرساخت را مدیریت و برنامه‌ریزی کنید، صندوق‌های رای تهیه کنید و از مردم بخواهید در روز مقرری رای دهند. این پروسه بسیار زمان و هزینه‌برست؛ و در آخر نیز ممکن است مردم به نتیجه‌ی اعلام‌شده اعتماد نداشته باشند. با بلاک چین، شما می‌توانید با یک تلفن هوشمند و با هویت رمزنگاری‌شده رای دهید.
چهارمین روش با تغییر مشوق‌ها انجام میگیرد. بلاک چین می‌تواند از وقوع یک اتفاق اطمینان حاصل کند. شاید به نظر کمی عجیب بیاید اما اگر شما یک قرارداد را روی بلاک چین قرار دهید، در واقع منطق تجاری را با کدهای کامپیوتری تلفیق کرده‌اید. با رسیدن زمان مقرر، قرارداد به صورت اتوماتیک اعمال میگردد. برای مثال ما می‌توانیم از ماهواره‌ها برای در نظر گرفتن میزان تنوع زیستی منطقه‌ی خاصی استفاده کنیم و زمانی که این تنوع به مقدار مشخصی رسید، به اهالی آن منطقه پرداخت آنی صورت گیرد. اما سوالی که پیش می‌آید اینست که چطور می‌شود آنی به افرادی که شاید حساب بانکی ندارند، پرداخت انجام داد در حالی که آمار نشان می‌دهد تعداد این افراد 2 میلیارد نفرست؟ در این جا نیز بلاک چین مجددا جواب است. همه می‌توانند به سادگی و تنها با دسترسی به اینترنت یک کیف پول بیت کوینی داشته باشند.
سوال: آیا بلاک چین جنبه منفی دارد؟
بله؛ درواقع بلاک چین چندین جنبه‌ی منفی دارد. اولین نکته اینکه بلاک چین هنوز کندست. در حال حاضر تنها توانایی 7 تراکنش بر ثانیه را دارد؛ این رقم در مقایسه با شبکه Visa که 2000 تراکنش بر ثانیه می‌باشد، قابل توجه‌ست.
و پارادوکس قضیه اینجاست که بلاک چین یک مکنده‌ی بزرگ انرژی‌ست و تقریبا دو برابر انرژی مصرفی کل شرکت گوگل انرژی مصرف می‌کند. چیزی که مورد نیازست، توسعه‌ی الگوریتم‌های مقرون به صرفه است.
اشکال بعدی بلاک چین اینست که اگر شما یک کیف پول بیت کوینی داشته باشید و کلیدخصوصی خود (به عبارتی امضای دیجیتالی) را گم کنید، بیت کوین‌های شما تا ابد از دسترس خارج است. کاری که نیاز هست انجام بدهیم، پنهان کردن پیچیدگی رمزنگاری در نرم افزارهای تلفن‌های هوشمندست.
سوال: آیا اکولوژیست‌های دیگری نیز به بلاک چین علاقه نشان می‌دهند؟
من به شخصه از مقالات آکادمیکی که به چگونگی کمک بلاک چین به محیط زیست اشاره کنند باخبر نیستم. ما به توسعه‌ی بیشتری نیاز داریم. ما شاهد این هستیم که چگونه FinTech از تکنولوژی جدید برای کمک به صنعت اقتصادی استفاده می‌کند. اما من کلمه‌ی SusTech را برای حوزه‌ای پیشنهاد می‌کنم که از تکنولوژی‌های نو مانند بلاک چین برای تجدیدپذیری استفاده می‌کند. همچنین استفاده از سایر مفاهیم و تکنولوژی‌هایی که از آن‌ها به صورت شایسته یاد نشده، مانند دولت‌مداری کریپتویی.
ما کریپتوکارنسی‌هایی مانند بیت کوین را داریم. پیشنهاد من اینست که وارد حوزه‌ی حکومت‌داری در بستر رمزنگاری از طریق انتخابات و قراردادهای هوشمند شویم و آن‌ها را کشف کنیم.
چنانچه مردم بیشتر در رابطه با گستره‌ی عملکردی بلاک چین بدانند، می‌توانند به ایده‌پردازی‌های بیشتری بپردازند که امروزه به آن اندیشیده نشده. مقاله‌ی من سعی دارد محرکی برای تفکر باشد.
منبع: